Mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens (CBAM)

Wat?

CBAM werd voor het eerst geïntroduceerd als onderdeel van de Europese Green Deal, die als leidraad dient voor zowel fiscale als niet-fiscale beleidsinitiatieven in de EU om haar ambitieuze doelstelling om in 2050 klimaatneutraal te zijn, te behalen.. De CBAM, geïntroduceerd door EU-verordening 2023/956 zal een koolstofprijs opleggen aan bepaalde geïmporteerde goederen en zal parallel functioneren met het EU-systeem voor de handel in emissierechten ("EU ETS") met de bedoeling een gelijkwaardige koolstofprijs op geïmporteerde en in de EU geproduceerde goederen vast te stellen. De CBAM zal betrekking hebben op de invoer van cement, ijzer en staal, aluminium, meststoffen, elektriciteit en waterstof. Derivaten en sommige precursoren van deze producten vallen onder het toepassingsgebied en worden vermeld en geïdentificeerd met elke GN-code in bijlage I van de CBAM-verordening. Gassen die onder de CBAM-verordening vallen zijn de uitstoot van kooldioxide, lachgas en perfluorkoolwaterstoffen. Directe en indirecte emissies zullen worden belast voor cement, meststoffen en elektriciteit. IJzer, staal, aluminium en waterstof zullen alleen belast worden voor hun directe emissies. Bedrijven die deze producten importeren in de EU wordt geadviseerd om tijdig de mogelijke impact op hun bedrijfsmodel te evalueren. 

Wat moet je bewaken?

Voer de volgende stappen uit in de ontwikkeling van je monitoringmethodologiedocumentatie (MDD):

  • De grenzen van de installatie, productieprocessen en productieroutes bepalen

  • Definieer de rapportageperiode die je gaat gebruiken. Standaard wordt het (Europese) kalenderjaar gebruikt.

  • Identificeer alle parameters die je moet bewaken (directe emissies, directe emissies gerelateerd aan warmtestromen, indirecte emissies als gevolg van verbruikte elektriciteit, ingebedde emissies in bepaalde materialen, zogenaamde precursoren, aanvullende parameters voor sommige goederen.

  • Bepaal de methodologie om elke parameter te controleren (hoeveelheden brandstoffen en materialen, oproepfactoren, gebruikte instrumenten, gebruik van standaardwaarden...)

  • Emissies van uw CBAM-goederen berekenen en rapporteren

Importeur of producent van CBAM-goederen? Wij kunnen u helpen te voldoen aan de regelgeving

  • Wij kunnen u helpen bij het bepalen van de embedded emissies binnen de geproduceerde / geïmporteerde CBAM-goederen (in lijn met de overgangsbepalingen of EU-regels).

  • Via ons team van deskundigen kunnen we tijdens de overgangsperiode een onafhankelijke (vrijwillige) verificatie uitvoeren van de berekeningsmethoden die worden gebruikt voor de berekening van de geïntegreerde emissies.

Timing

CBAM wordt geleidelijk ingevoerd en begint op 1 oktober 2023, gevolgd door een overgangsperiode tot 1 januari 2026. Tijdens deze periode zullen importeurs op kwartaalbasis verslag moeten uitbrengen over de ingebedde emissies in goederen die tijdens het voorgaande kwartaal zijn geïmporteerd (tot eind 2025).

Vanaf 1 januari 2026, wanneer de CBAM volledig van kracht wordt, moeten EU-importeurs koolstofcertificaten kopen die overeenkomen met de koolstofprijs die zou zijn betaald als de goederen waren geproduceerd volgens de koolstofprijsregels van de EU.
Omgekeerd, zodra een niet-EU producent kan aantonen dat hij al een prijs heeft betaald voor de koolstof die is gebruikt bij de productie van de geïmporteerde goederen in een derde land, kunnen de overeenkomstige kosten volledig worden afgetrokken voor de EU importeur.

De geleidelijke afschaffing van de kosteloze toewijzing loopt parallel met de geleidelijke invoering van de CBAM in de periode 2026-2034.

Meer info op Klimaat.be

Bent u een exploitant van een installatie die "CBAM-goederen" produceert?

CBAM-goederen zijn goederen die momenteel in de EU worden ingevoerd vanuit de cement-, ijzer- en staal-, aluminium- en sommige chemische industrieën (meststoffen en waterstof), en de elektriciteitssector. Om deze vraag te beantwoorden, moet u de GN-codes van uw producten vergelijken met de lijst van goederen in bijlage I van de CBAM-verordening.

Exporteert u uw CBAM-goederen naar klanten in EU-lidstaten?

De CBAM heeft invloed op u als dit het geval is.

Houd er rekening mee dat uw producten ook kunnen worden gekocht door klanten die zelf CBAM-goederen produceren, en dat uw producten kunnen dienen als "voorloper" voor hun CBAM-goederen, die vervolgens naar EU-landen kunnen worden geëxporteerd. Ook als u uw producten verkoopt aan handelaren die ze vervolgens aan EU-klanten verkopen, vallen uw goederen onder de CBAM.

Eisen

Importeurs binnen de EU zullen de status van geautoriseerde CBAM-declarant moeten aanvragen. Tijdens de overgangsfase die op 1 oktober begint, moeten importeurs/aangevers verslag uitbrengen over de ingesloten emissies van de invoer in het vorige kwartaal, zonder nog een financiële correctie te hoeven betalen.

Tijdens de definitieve periode en uiterlijk op 31 mei van elk jaar - voor het eerst in 2027 - gebruiken aangevers het CBAM-register om de geverifieerde invoer/ingebedde emissies voor invoer in 2026 aan te geven en de bijbehorende CBAM-certificaten in te leveren.

Op niet-naleving staan sancties.